چگونگی نفوذ و گسترش زبان فرانسه در ایران، با تکیه بر نقش مدارس (از آغاز دورة قاجار تا جنگ جهانی یکم)

author

  • ابوطالب سلطانیان استادیار گروه تاریخ دانشگاه گیلان
Abstract:

این نوشته میکوشد تا بخشی از اوضاع فرهنگی ناشناختة دورة قاجار را، در ارتباط با چگونگی گسترش زبان فرانسه در ایران، مورد بررسی قرار دهد. در این دوره، به‌ویژه از زمان محمّد شاه (1264-1250ق.)، علل سیاسی - اجتماعی گوناگون از یک سو و از سوی دیگر، نهادها و شخصیتهای مختلف، بسترهای مناسبی را برای نفوذ زبان و ادبیات فرانسه در ایران فراهم کرده‏اند؛ اما چنان‌که خواهد آمد، مهمترین نقش را در این فرآیند تاریخی «مدارس آلیانس فرانسه»، ایفا کرده‏ است که از سال 1889 (1307 ق.) در ایران پاگرفت. از این رو در بخش نخست این پژوهش، علل و عوا‏‏مل بسترساز مذکور، مورد مطالعه قرار می‏گیرند. سپس در بخشی دیگر، پس از بازتاب اهداف آلیانس فرانسه، چگونگی برپایی مدارس آن در ایران و چالش‏های پیش روی این نهاد، مورد بررسی قرار می‏گیرند تا نشان داده شود که با وجود این چالشها، چگونه آلیانس توانست به کمک دولت فرانسه بر آن‏ها چیره شده و راهبرد فرهنگی آن کشور را ـ با محوریت زبان و ادبیات ـ به پیش برد. سرانجام در پایان همین بخش، کارکرد‏های آموزشی و فرهنگی آلیانس فرانسه مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت، تا میزان گسترش زبان و ادبیات فرانسه، در جامعة آنروز ایران بهتر نمایانده شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی کارنامۀ فرهنگی میسیونر‌های لازاریست فرانسه در ایران (از اوایل دورۀ قاجار تا جنگ جهانی اوّل)

فعالیّتهای فرهنگی- آموزشی میسیونر‌های لازاریست فرانسوی، بخشی از تاریخ فرهنگی ناشناخت? دور? قاجار را تشکیل میدهد که بازتاب چندانی نیافته و مورد بررسی قرار نگرفته است. هیئتهای لازاریست (کاتولیکها) که از پشتیبانی سیاسی- اقتصادی دولت فرانسه نیز برخوردار بودند، پس از ورود به ایران، از دور? محمّدشاه (1264 -1250هـ .ق.)، به برپایی نهادهای فرهنگی و آموزشی خود پرداختند. این نهادها عبارت بودند از مدارس، کلی...

full text

کارکرد نهادهای آموزشی فرانسه در ایران از اوایل دوره‘ قاجار تا جنگ جهانی اول

از اوایل دور? قاجار، سه نهاد آموزشی ـ فرهنگی فرانسه، که با اهداف جهانی در پاریس شکل گرفته بودند، به تدریج یکی پس از دیگری ایران را نیز تحت پوشش خود قرار دادند. این سه نهاد عبارت بودند از مدارس میسیونرهای لازاریست‌ها، مدارس آلیانس فرانسه و مدارس آلیانس یهود. اما چگونگی و گستر? فعالیت‌های فرهنگی ـ آموزشی هر یک از این نهادها که بخشی از تاریخ فرهنگی ناشناخت? دور? قاجار را تشکیل می‌دهند، چندان مورد ...

full text

مورخان عصر قاجار و روایت دساتیری از تاریخ ایران باستان (از آغاز دورة قاجار تا پیش از دورة مشروطه)

موضوع ماهیت متون دساتیری از دیر باز برای پژوهشگران علوم انسانی مطرح بوده است. آنچه تا کنون کم‌تر مورد توجه قرار گرفته موضوع دیدگاه‌های آذرکیوانیان در زمینة تاریخ ایران و روایت دساتیری از تاریخ ایران باستان و تاثیر آن بر تاریخ‌نگاری عصر قاجار بوده است. مساله‌ای که پرسش اصلی این پژوهش بر آن استوار است. پرسش اصلی این پژوهش آن است که مورخان عصر قاجار چه واکنشی در برابر روایت دساتیری از تاریخ ایران ...

full text

کارکرد نهادهای آموزشی فرانسه در ایران از اوایل دوره‘ قاجار تا جنگ جهانی اول

از اوایل دور? قاجار، سه نهاد آموزشی ـ فرهنگی فرانسه، که با اهداف جهانی در پاریس شکل گرفته بودند، به تدریج یکی پس از دیگری ایران را نیز تحت پوشش خود قرار دادند. این سه نهاد عبارت بودند از مدارس میسیونرهای لازاریست ها، مدارس آلیانس فرانسه و مدارس آلیانس یهود. اما چگونگی و گستر? فعالیت های فرهنگی ـ آموزشی هر یک از این نهادها که بخشی از تاریخ فرهنگی ناشناخت? دور? قاجار را تشکیل می دهند، چندان مورد ...

full text

متغیرهای مؤثر بر روابط ایران و آمریکا از آغاز تا پایان جنگ جهانی دوم (با تکیه بر منافع فزاینده آمریکا در ایران)

تبار‌شناسی مناسبات ایران و آمریکا از حیث شناخت موقعیت جهانی و منطقه‌ای، وضعیت سیاسی ایران در دو سده اخیر و وقوف بر دیپلماسیِ در دستور کار رجال ایرانی درخور توجه به نظر می‌رسد. نوشتار حاضر با تبیین مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر ماهیت مناسبات مذکور، در حد فاصل دوران سلطنت قاجار تا سال 1325ش/1947 م، برای پاسخ‌گویی به این سؤال تلاش می‌کند که: ضرورت‌های سیاسی‌اقتصادی دو کشور در ماهیت و چگونگی مناسبات م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 1

pages  111- 132

publication date 2012-08-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023